بایگانی ماه نوامبر، 2021

شعرهای هم آهنگ

پنج‌شنبه، نوامبر 18th، 2021

قابلیت مشاهدهٔ شعرهای مشابه با تغییراتی با نام «شعرهای هم آهنگ» در داخل صفحات شعرهایی که وزن و قافیهٔ آنها مشخص شده در دسترس قرار گرفته است. «شعرهای هم آهنگ» شعرهایی هستند که توأماً وزن و قافیهٔ یکسانی دارند و عموماً می‌توانند نشانهٔ توجه شاعران به قدما یا همعصرانشان باشد.

صفحهٔ قدیمی «شعرهای مشابه» کماکان در قالب دکمه‌ای با نام «شعرهای هم آهنگ» در دسترس است. اما در داخل صفحهٔ شعرها هم، شعرهای «هم آهنگ» با آنها به ترتیب سدهٔ زندگی شاعر نمایش داده می‌شوند. به طور پیش‌فرض ۵ شعر هم‌آهنگ نمایش داده می‌شود و در صورت وجود موارد دیگر، موارد بعدی در دسته‌های ۲۰تایی از طریق دکمهٔ «بیشتر» بارگذاری می‌شوند. از هر شاعر فقط یک شعر نمایش داده می‌شود و در صورت وجود شعرهای هم‌آهنگ بیشتری از یک شاعر، امکان بارگذاری آنها با دکمه‌ای که زیر آن شعر نمایش داده شده وجود دارد.

غیر از مشکلاتی که ممکن است از وزنیابی ناصحیح مشاهده شود، مشکلاتی نیز در قافیه‌ها ممکن است دیده شود. اولی هم‌قافیه انگاشتن کلماتی هستند که فقط از نظر نوشتاری هم‌قافیه هستند اما از نظر حرکتی هم‌قافیه نیستند (مثلاً «دَست» و «دُرُست» اشتباهاً هم‌قافیه تشخیص داده می‌شوند). دومی هم که به اولی می‌تواند ربط داشته باشد در نظر نگرفتن تفاوت ردیف در شعرهایی است که فارغ از فواصل هم‌قافیه به نظر می‌رسند (مثلاً شعری با ردیف «را» و حروف قافیهٔ «…ام» به شکل «… جام را»، «… بام را» با شعری با ردیف «مرا» و حرف قافیهٔ «ا» به شکل «… تنها مرا»، «سودا مرا» هم‌قافیه تشخیص داده می‌شود). رفع این دو اشکال خصوصاً اولی با توجه به نبود اطلاعات حرکت حروف در گنجور در کوتاه‌مدت میسر نخواهد بود هر چند تعداد موارد اینچنینی به نسبت قابل ملاحظه نمی‌بایست باشد.

احتمالاً در آینده در کنار شعرهای هم آهنگ، شعرهایی که لزوماً هم آهنگ نیستند اما دارای ارتباطات دیگری با یک شعر هستند (مثلاً یکی از مصاریع اول و غیر قافیه‌ای آنها مورد استقبال یک شاعر دیگر قرار گرفته) به فهرست شعرهای مرتبط اضافه خواهند شد.

در ویدیوی زیر نحوهٔ عملکرد این قابلیت را ملاحظه می‌کنید:

نقشهٔ خاستگاه سخنسرایان گنجور

شنبه، نوامبر 6th، 2021

علاقمندان می‌توانند یک نقشهٔ تعاملی از زادگاه شاعران و سخنسرایان گنجور را در این نشانی مشاهده کنند:

https://ganjoor.net/map

با انتخاب شهرهایی مثل شیراز که بیش از یک شاعر دارند می‌توانند همهٔ شاعران آن شهر را ببینند.

با استفاده از نوار لغزانی که در پایین قرار گرفته شده امکان غربال بر اساس قرن وجود دارد.

پیوند به این صفحه از پایین صفحهٔ اول گنجور نیز در دسترس است.

گنجور رومیزی ۲.۹۵

جمعه، نوامبر 5th، 2021

گنجور رومیزی ۲.۹۵ با امکانات جدیدی در بخش ویرایشگر در دسترس قرار گرفته است.

علاوه بر آن بعضی مجموعه‌های جدید روی گنجور دارای خطوطی هستند که حالت توضیحی دارند (جزئی از متن اصلی محسوب نمی‌شوند، مثل عناوین «بیت» یا توضیحاتی که توسط مصححین یا نسخه‌نویسان در حاشیه اضافه شده) که این نسخه از گنجور رومیزی از آنها پشتیبانی می‌کند.

امکانات جدید منوی بیت جدید ویرایشگر نسخهٔ ۲.۹۵
امکانات محاسبهٔ قافیه و مرتب‌سازی بر اساس قافیه در ویرایشگرنسخهٔ ۲.۹۵

برای دستیابی به آخرین به‌روزرسانی از منوی «راهنما» فرمان «پرس و جو برای ویرایش جدیدتر» را اجرا کنید.

در ویدیوهای زیر می‌توانید نحوه و نمونهٔ کاربرد امکانات ویرایشی این نسخه را مشاهده کنید:

ادامه مطلب را بخوانید »