از این به بعد، با استفاده از امکان «شماره‌گذاری ابیات» که از طریق کادر حاشیه‌ها در دسترس قرار گرفته، می‌توانید شماره‌ی ابیات را ببینید که برای اعلام غلطهای املایی و مانند آن کارایی دارد. این قابلیت در مرورگرهای فایرفاکس ویرایش ۲، اپرا ویرایش ۹ و اینترنت اکسپلورر ویرایش ۷ آزمایش شده و کار می‌کند. در صورتی که با مرورگرهای جدید دیگر آزمایش کردید و کار نکرد لطفاً نام و ویرایش مرورگر خود را در نظرات همین نوشته اعلام کنید. البته این قابلیت در مورد ترکیب بندها و ترجیع‌بندهایی که مصاریع آنها به درستی چیده شده درست کار نمی‌کند که در آینده در مورد آنها هم تدبیری اندیشیده خواهد شد.

اواخر هفته‌ی گذشته گنجور در آستانه‌ی عبور از سقف پهنای باند بود که برای جلوگیری از رخداد فروردین ماه پهنای باند بیشتری برای آن خریداری شد (ضمن تشکر از دوستانی که قول کمک در این زمینه را داده‌اند).

بعدنوشت: مسئله‌ی شماره‌گذاری ابیات برای ترجیع بندها و ترکیب بندها هم حل شد.

آنچه در پی می‌آید مقاله‌ای است به قلم آقای سعید کریمی که با کسب اجازه از ایشان و با کمی ویرایش در تازه‌های گنجور بازنشر شده است. نویسنده، این مقاله را در تاریخ هشتم اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۶ در وبلاگ شخصی خودشان منتشر کرده‌اند. به گفته‌ی ایشان مقاله به مناسبت روز سعدی (اول اردیبهشت) تهیه و اول بار در جلسه‌ای به میزبانی انجمن ادبی دانشگاه بوعلی سینا ارائه شده بوده است.

پیش گفتار

با هر تعریفی به شعر نگاه کنیم، از مقوله‌ی زبان ناگزیریم. به قول ِ محمدرضا شفیعی کدکنی در سطور ِ آغازین ِ موسیقی شعر «شعر حادثه‌ایست که در زبان روی می‌دهد و در حقیقت گوینده‌ی شعر، با شعر ِ خود، عملی در زبان انجام می‌دهد».

کلام ِ سعدی (چه شعر و چه نثر) بی شک یکی از قلل ِ رفیع ِ زبان پارسی است که به کشف ِ ظرفیتهای ویژه‌ای در این زبان انجامیده است. همین که مهمترین نمونه‌ی سهل و ممتنع‌گویی در ادبیات پارسی، سعدی‌ست خود حکایت از تمایز ِ ویژه‌ی آثار ِ او از دیگران دارد. پیش از آغاز ِ بحث ِ اصلی ِ این گفتار لازم می‌دانم یادآور شوم به قدری سعدی در ادبیات ِ کلاسیک ِ پارسی جایگاه ِ ویژه ای دارد که به صرف ِ اینکه سعدی در نظم یا نثر به حرکتی در حیطه‌ی فرم یا نحو دست زده باشد، این حرکت می‌تواند مشروعیت یابد و اگر سعدی از حرکتی اکراه کرده باشد می‌توان گفت که آن حرکت در ادبیات ِ کلاسیک مشروعیت و مقبولیت نداشته است. برای اثبات ِ این مدعا (اگر آنرا همانند ِ نگارنده بدیهی نپنداریم!) البته که مجال ِ گسترده ای لازم است که خارج از حوصله‌ی این گفتار است.

برای درک ِ بهتر از تلقی ِ سعدی از شاعرانه گی می‌کوشم تا در این مجال با بضاعت ِ اندکی که دارم به بررسی ِ غزلی مشهور از او بپردازم، که هم او گوید:

ادامه مطلب را بخوانید »

با اضافه شدن صفحه‌ی حاشیه‌ها که از طریق پیوندهای پایین صفحات گنجور در دسترس قرار گرفته، از این به بعد می‌توانید حاشیه‌های نوشته شده برای شعرها را بخوانید و دنبال کنید.

یکی از دوستان گنجور، آقای مانی مانوی تصاویر صفحاتی را از یک دیوان حافظ برایم فرستاده‌اند که به گفته‌ی ایشان متعلق به سال ۸۹۰ هجری است. از دیدن این تصاویر ذوق زده شدم و بد ندیدم -با اجازه‌ی ایشان- این ذوق‌زدگی را با شما شریک شوم. ببینید:

با کلیک بر روی هر تصویر به صفحه‌ای هدایت می‌شوید که در آن با کلیک بر روی تصویر می‌توانید اندازه‌ی بزرگتر آن را مشاهده کنید. طرز نوشتن حروف «چ» و «گ» در این صفحات به نظرم جالب است.

غزلهایی که صورت کامل آنها در این تصاویر آمده اینها هستند: غزل شماره ۸۲ و غزل شماره ۹۱.