بایگانی سالیانه: ۱۳۸۹

اشعاری از شاعر معاصر آقای سید حمیدرضا برقعی

به همت دوست گرامی آقای سجاد مهرابی مجموعه‌ای از اشعار آقای سید حمیدرضا برقعی برای گنجور رومیزی آماده شده و در دسترس قرار گرفته است. این مجموعه را از اینجا دریافت کنید.

سید حمیدرضا برقعی

پایان مرحلهٔ دوم بازبینی خروجیهای OCR

مرحلهٔ دوم بازبینی خروجیهای OCR که شامل بازبینی ۳۳۱۶۰ خط شعر بریده شده از جلد دوم غزلیات بیدل بود با ۱۰۵۷۷۵ مورد بازبینی و در حالی پایان یافت که از لحاظ آماری، تعداد بازبینیها به ازای هر تصویر پراکندگی بسیار مناسبتری از مرحلهٔ اول دارد و در حالی که در مرحلهٔ قبل ۴۶ درصد موارد تنها یک بار بازبینی شده بودند، در این مرحله بیش از ۹۹ درصد تصاویر حداقل سه بار بازبینی شده‌اند (۲۶۹ مورد کمتر از سه بار، ۴۳۷۵ مورد بیش از سه بار و باقی دقیقاً سه بار بازبینی شده‌اند). ۵۳۵۰۷ مورد (حدود ۵۰ درصد)، همان متن OCR شده را بدون کوچکترین تغییری تأیید کرده‌اند (برای ۲۱۲۷۲ از ۳۳۱۶۰ تصویر یعنی ۶۴ درصد تصاویر)، ۳۵۰ مورد از تصاویر ناخوانا گزارش شده‌اند و ۶۹۰ تصویر «بد بریده شده» ثبت شده‌اند.

در مجموع ۴۲۳۱ آی.پی مستقل از دوستانی که مشارکت کرده‌اند به ثبت رسیده است. نمودارهای زیر روند بازبینی را نشان می‌دهند.


با پایان این مرحله، غزلیات بیدل دهلوی تقریباً به طور کامل (حدود ۳۲۳۳۰ بیت در قالب ۲۸۲۷ غزل) روی سایت در دسترس قرار گرفته است (صفحات معدودی از این کتاب در حین اسکن و بر اثر کشش همزمان چند برگه توسط اسکنر از قلم افتاده است و این مشکل را من در بازبینی نهایی متوجه شدم). این اشعار بر اساس حروف آخر روی از نو مرتب شده‌اند (ترتیب اولیهٔ نسخهٔ چاپی، بر اساس حرف آخر روی و سپس حروف ابتدایی غزل بود که عملاً بسیار ناکارآمد است).

تعداد زیاد غزلیات بیدل باعث شده صفحهٔ فهرست آنها سنگین شود که در فرصت مناسب همانند فهرست غزلیات شمس آن را به چند صفحهٔ مجزا می‌شکنم تا این مشکل حل شود.

نسخهٔ مخصوص گنجور رومیزی را پس از اعمال چند تغییر بر روی برنامه، جهت سازگاری بیشتر آن با ساغر و همینطور رفع مشکلی که در حال حاضر برای اضافه کردن مجموعه‌های شامل اشعار یک شاعر از پیش موجود وجود دارد ارائه خواهم کرد.

مرحلهٔ سوم بازبینی، برای ۶۴۱۲ تصویر از اشعار قاآنی (غزلیات، قطعات و سایر اشعار بعد از قصاید) از پنجشنبهٔ هفتهٔ پیش آغاز شده است.

از لطف و زحمت تمامی دوستانی که تا به حال در این کار مشارکت کرده‌‎اند بار دیگر و به سهم خودم تشکر می‌کنم.

ساغر؛ نرم‌افزار آزاد و رایگان شعر فارسی

به همت آقای سیدرضی علوی‌زاده نرم‌افزار ساغر تهیه و در دسترس علاقمندان قرار گرفته است. پایگاه داده‌های این نرم‌افزار با گنجور رومیزی همخوانی دارد و از مزایای آن بر گنجور رومیزی می‌توان به عدم نیاز به نصب هیچگونه پیش‌نیاز (بر خلاف گنجور رومیزی که برای اجرا نیاز به سکوی ‎.NET دارد)، پشتیبانی از برگه‌ها، نمایش تصویر شعرا و همراه داشتن زندگینامه‌ای مختصر برای هر شاعر، جستجوی سریع و متفاوت با گنجور رومیزی، امکان کپی ابیات انتخاب شده، امکان ذخیرهٔ متن اشعار به فرمت PDF، HTML، TeX و متن ساده و مهمتر از همه امکان اجرای آن بر روی سیستم‌عاملهای لینوکس و مک‌اینتاش (علاوه بر ویندوز) اشاره کرد (در حال حاضر، تنها نصاب نسخهٔ ویندوز نرم‌افزار در دسترس قرار گرفته است). برای مشاهدهٔ اطلاعات بیشتر اینجا را ببینید.

جستجو در ساغر

توصیه می‌کنم کاربران گنجور رومیزی حتماً این نرم‌افزار را دریافت کنند و نظرات خود را با آقای علوی‌زاده (از طریق سایت ایشان در این نشانی) در میان بگذارند.

ساغر را دریافت کنید

صفحهٔ گنجور در فیس‌بوک

یکی از نیازمندیهای پیشرفت گنجور مشارکت هر چه بیشتر علاقمندان است. بازبینی خروجیهای OCR، گزارش خطاهای املایی و تایپی و همینطور حاشیه‌نویسی تحقیقی بر اشعار، آماده کردن مجموعه‌های اشعار برای گنجور رومیزی و … همه و همه نیازمند مشارکت علاقمندان است.

پیشتر دوستان پیشنهاد کرده بودند که در فیس‌بوک صفحه‌ای برای گنجور بسازم تا از طریق آن گنجور به کاربران این سایت معرفی شود. هم‌اکنون این صفحه راه افتاده (نشانی: http://www.facebook.com/ganjoor) و دوستان می‌توانند از طریق آن فعالیتهای گنجور را پیگیری کنند و در پیشرفت آن با مشارکت در معرفی گنجور و فعالیتهای دوستان در آن سهیم باشند.

صفحهٔ گنجور در فیس‌بوک

در ضمن، با توجه به جایگزینی موقت آگهی بازبینی خروجیهای OCR با آگهی صفحهٔ فیس‌بوک تعداد بازبینیهای روزانه کاهش پیدا کرده، حدود ۶۰۰۰ تکه از حدود ۳۴۰۰۰ تکه خروجی OCR مربوط به غزلیات بیدل کمتر از ۳ بار بازبینی شده‌اند که در صورت بازبینی این تکه‌ها مرحلهٔ بعد کار آغاز خواهد شد. این نکته را جهت یادآوری این مطلب گوشزد کردم که دوستان احیاناً تصور نکنند کار رها شده. هنوز نیازمند صرف دقایق ارزشمندتان هستیم. احتمالاً در هفتهٔ آینده آگهی مزبور به جای خودش برمی‌گردد. صفحهٔ بازبینی را همیشه در نشانی http://v.ganjoor.net در دسترس دارید.

دفتر شعر «عشق قابیل است» از شادروان نجمه زارع

همراه گرامی گنجور، آقای مهران صمدنژاد، چند مجموعه شعر با ویرایشگر گنجور رومیزی آماده کرده‌اند که دفتر شعر «عشق قابیل است» از شادروان نجمه زارع اولین آنهاست که در دسترس قرار می‌گیرد.

نجمه زارع متولد ۲۹ آذرماه ۱۳۶۱ شمسی در شهر کازرون و متوفی به تاریخ ۳۱ شهریورماه ۱۳۸۴ شمسی در طول زندگی کوتاه خود با حدود ۳۰ عنوان برگزیده در گنگره‌های شعر و ۴ دفتر شعر نام خود را در حافظهٔ ادبی ایران ثبت نمود (منبع).

نجمه زارع

آقای صمدنژاد اشعار این شاعر جوان معاصر را با استفاده از فایل pdfی که از وبلاگ آقای سعید ربیعی دریافت کرده‌اند تایپ کرده‌اند. این مجموعه را از اینجا دریافت کنید.

نکته‌ای که شاید یادآوری آن در اینجا مفید باشد آن است که بعضاً مجموعه‌هایی برای من ارسال می‌شود که شاعران یا بازماندگان آنها هنوز روی آنها حق دارند و انتشار آنها از طریق گنجور یا گنجور رومیزی باعث تضییع حقوق صاحبان حق تألیف آنها خواهد شد. لطفاً در صورتی که قصد دارید آثار شاعران معاصر را تایپ کنید تلاش کنید قبل از این کار از رضایت صاحبان حق انتشار آنها اطمینان حاصل کنید.

۲۰۰ غزل دیگر از عرفی شیرازی

با تلاش دوست و همراه گرامی گنجور جناب «الف.رسته» که پیشتر با تایپ و ۱۶۲ غزل و یک قصیده از دیوان عرفی شیرازی و ارسال آن، پاره‌ای ارزشمند به گنجور اضافه کرده بودند (اینجا را ببینید) ۲۰۰ غزل دیگر از این شاعر از طریق سایت گنجور در دسترس قرار گرفت.

دوستانی که از گنجور رومیزی استفاده می‌کنند برای اضافه کردن آثار این شاعر، ابتدا ویرایشگر گنجور رومیزی را باز کنند، به قسمت «عرفی شیرازی» بروند و از منوی بازشوی دکمهٔ «شاعر جدید» عنوان «حذف شاعر» را انتخاب کنند تا آثار عرفی از گنجور رومیزی پاک شود و ویرایشگر گنجور را ببندند. سپس با دریافت این فایل، خارج کردن آن از حالت فشرده و انتخاب فایل حاوی اشعار (orfi-890826.gdb) پس از اجرای فرمان «اضافه کردن اشعار جدید» از منوی «ابزارها»ی پنجرهٔ اصلی گنجور رومیزی آن را به گنجور رومیزی خود اضافه کنند.

زندگینامهٔ شاعران در گنجور

اضافه شدن مختصری دربارهٔ زندگینامهٔ شاعران، قرن و محل زندگیشان و اطلاعاتی از این دست از جمله پیشنهادها و درخواستهای تعداد زیادی از دوستان بوده و از آنجا که من همواره در این فکر بوده‌ام که این کار را به شیوه‌ای غیر از رونویسی از سایتها و منابع اینترنتی (دم دست‌ترین راه) انجام دهم تا به حال انجام نشده. در هر حال یکی از همراهان همیشگی گنجور، علی‌رغم مشغلهٔ زیادشان از مدتی پیش تهیهٔ زندگینامه‌های مختصر و چندخطی شاعران برای گنجور را آغاز کرده‌اند. تعدادی از این زندگینامه‌ها آماده شده و در صفحات اصلی مربوط به هر یک از آنها در دسترس قرار گرفته‌اند. منابع مورد استفادهٔ ایشان برای تهیهٔ این مطالب را پس از تکمیل کار ذکر خواهم کرد. از ایشان و همهٔ دوستانی که برای بهبود گنجور از وقت گرانبهایشان مایه می‌گذارند به سهم خود تشکر می‌کنم. دوستان در صورتی که پیشنهادی در مورد این متون دارند یا راجع به آنها نظر انتقادی دارند همینجا مطرح کنند.

ویرایش ۲.۱۱ گنجور رومیزی

در خرده ویرایش ۲.۱۱ ایرادی را که دوست گرامی آقای پی‌سپار در تولید خروجی گنجور رومیزی گزارش کرده بودند رفع کردم. دو نفر از دوستان تقاضا کرده بودند که برای فرمانهای پرس و جوی به‌روزرسانی برنامه و اشعار امکان تنظیم پروکسی در نظر گرفته شود که چنین تنظیمی در پنجرهٔ پیکربندی این ویرایش اضافه شده است. نصاب به‌روزرسانی را از اینجا دریافت کنید.

پایان وزنیابی قسمت اول غزلیات بیدل

چیزی حدود ۱۶۰۰۰ بیت از غزلیات بیدل که به شیوهٔ OCR به گنجور اضافه شده وزنیابی شد. آمار اوزان این حجم از غزلیات بیدل را در این صفحه ببینید. در حین وزنیابی، برخی اشکالات او.سی.آری در محل قافیه‌ها را نیز دیدم و رفع کردم و غزلیات را با توجه به اشکالات رفع شده از نو مرتب کردم. از این جهت ترتیب غزلیات بیدل در گنجور رومیزی با سایت ناهمگون شده است. پروژهٔ بازبینی خروجیهای OCR نیز در جریان است. تا به حال عموم بریده‌ها حداقل دو بار دیده شده‌اند و دور سوم بازبینی در حال انجام است. به لطف این نوشته از وبلاگ ITLine چند روزی تعداد بازبینیهای روزانه زیاد شد و روند کار سرعت گرفت و این در پیشرفت سریع‌تر کار مؤثر بود. در هر حال، در حال حاضر تعداد بازبینیهای روزانه به حالت عادی بازگشته و با این روند احتمالاً سه یا چهار هفتهٔ دیگر تا تکمیل بازبینی اشعار جلد دوم غزلیات بیدل زمان داریم. پس از تکمیل این مرحله، گزارشی از آمار بازبینیهای این بخش تهیه خواهم کرد. در کل، دقت بازبینی این بخش به نظرم بهتر از بخشهای قبلی است.

اشعار ملاهادی سبزواری و گنجور رومیزی ویرایش ۲.۱

به لطف همراه گرامی گنجور، آقای علی پی‌سپار که پیشتر آثار سهراب سپهری و امام خمینی به لطف ایشان به گنجور رومیزی اضافه شده بود، دیوان اشعار ملاهادی سبزواری با استفاده از کتابخانهٔ تصوف (این قسمت) برای گنجور رومیزی آماده شد و در دسترس قرار گرفت. برای اضافه کردن آثار این فیلسوف ایرانی به گنجور رومیزی، پس از دریافت این فایل و خارج کردن آن از حالت فشرده، با اجرای فرمان «اضافه کردن مجموعه اشعار جدید» از منوی «ابزارها»ی برنامه فایل اشعار را انتخاب و آن را به گنجور رومیزی خود اضافه کنید.

علاوه بر آن نصاب بروزرسانی ویرایش ۲.۱ گنجور رومیزی، که تغییرات آن شامل تصحیحاتی در عملکرد و نحوهٔ پیکربندی دکمهٔ «فال» است (اضافه شدن دوبارهٔ گزینهٔ «همه» که توسط یکی از دوستان تذکر داده شده بود) و همینطور امکان اضافه‌ای در ویرایشگر دارد از این نشانی قابل دریافت است. امکان اضافه شده به ویرایشگر، با عنوان «انتقال شعر به بخش دیگر» از منوی بازشوی دکمهٔ «شعر جدید» در دسترس قرار می‌گیرد و به کمک آن می‌توان شعری را از بخشی به بخش دیگر انتقال داد.