بایگانی دسته: گنجور

مشکلات پروژهٔ بازبینی OCR

بعد از بهبود اخیر بستهٔ میزبانی، پروژهٔ بازبینی OCR گنجور (توضیحات بیشتر) به لحاظ تغییر نسخهٔ PHP و نیاز به تغییر نسخهٔ بستهٔ نرم‌افزاری پشت آن (CakePHP) به کلی از کار افتاده است و هر چند تلاش می‌کنم آن را دوباره به کار بیندازم؛ این کار چندان کار ساده و بدیهی‌ای نیست و ممکن است کمی طول بکشد. به این لحاظ مناسب دیدم نکاتی را جهت اطلاع تمامی دوستانی که در این چند سال در این پروژه مشارکت کرده‌اند مطرح کنم.

اول این که اطلاعات بازبینیها صدمه‌ای ندیده و مشکل تنها مربوط به نرم‌افزار اجرایی است، لذا زحمت هیچ کسی به هدر نرفته است.

دوم این که علی‌‎رغم آن که کار بازبینی کلیات ملک‌الشعرای بهار مدت زیادی است تمام شده، علت در دسترس قرار نگرفتن آن پس‌پردازشی است که من شخصاً لازم است روی خروجیها انجام دهم. این پس‌پردازش اولاً شامل تعیین ترتیب مصاریع است که لزوماً توسط نرم‌افزار به درستی تشخیص داده نشده (مثلاً در صورتی که شعری به صورت دو ستون مقابل هم چاپ شده باشد نرم‌افزار تمام مصرعهای اول را پشت سر هم قرار داده و بعد مصرعهای دوم را آورده و چون این به نحوهٔ چاپ بستگی دارد در صفحات بعدی ممکن است چنین مشکلی نباشد) و ثانیاً شامل فیلتر کردن بعضی ورودیهای ناصحیح است. برای هر دوی این کارها برنامه‌های کامپیوتری تهیه شده اما باز هم کار دستی لازم است انجام شود که طول می‌کشد.

پس تا مدتی این پروژه در دسترس نخواهد بود و پس از در دسترس قرار گرفتن مجدد اطلاع‌رسانی خواهد شد. از خیل انبوه دوستانی که تا به حال در این پروژه مشارکت داشته‌اند به سهم شخصی خودم سپاسگزاری می‌کنم.

۱۷ خرداد ۱۳۹۲: مشکل اشاره شده در حال حاضر حل شده است و بازبینی قابل انجام است، با بررسی وضعیت فعلی آثار امیرمعزی به نظر می‌رسد هنوز نیاز است تا مدتی کار بازبینی ادامه پیدا کند.

مشکل فنی چندساعتهٔ گنجور

به لطف میزبان وب گنجور، سیستم عامل، نرم‌افزارها و میزان حافظهٔ در دسترس سایت با یک تغییر رایگان بستهٔ میزبانی بهبود یافت و به‌روز شد و از تبعات این تغییر مشکلی بود که در سایت پیش آمد و برای دقایق یا شاید ساعاتی محتوای صفحات به شکل علامت سؤال نمایش داده می‌شد. به نظر می‌رسد مشکل در حال حاضر به کلی رفع شده است. اگر احیاناً دوستان مشکل جدیدی را مشاهده کردند در نظرات همین نوشته اطلاع دهند.

آیکون تازه برای گنجور

دوستانی که گنجور را در فیس‌بوک دنبال می‌کنند (در این نشانی: https://www.facebook.com/ganjoor) مدتی است لوگوی جدیدی را بر سردر این صفحه مشاهده می‌کنند:

گنجور در فیس‌بوک

این آیکون که حاصل زحمت دوست عزیز، نویسندهٔ وبلاگ سترون است که لطف ایشان به گنجور مسبوق به سابقه است و نوشتهٔ ایشان دربارهٔ گنجور رومیزی (در این نشانی) هنوز یکی از بهترین مراجع برای آشنایی با این نرم‌افزار است.

آیکون جدید طراحی شده توسط نویسنده وبلاگ سترون برای گنجور

از این آیکون زیبا، از این پس در نرم‌افزارهای مرتبط با گنجور بیشتر استفاده خواهیم کرد. در حال حاضر از این آیکون در گنجور اندرویید (نسخهٔ ۰.۷۳ قابل دریافت از این نشانی) استفاده شده است.

گنجور اندرویید با آیکون جدید

از لطف و هنر این دوست گرامی از طرف تمامی همراهان گنجور تشکر می‌کنم.

امکان جستجوی معنی کلمات در سایتهای واژه و واژه‌یاب

به پیشنهاد سرور گرامی آقای «پارسا بزرگمهر» در کنار امکان جستجوی معنی کلمات در سایت واژه‌یاب، امکان جستجو در سایت واژه نیز فراهم شده است. به این صورت که با دو بار کلیک بر روی هر کلمه، علاوه بر نشانگر علامت سؤال قدیمی که در بالای کلمه ظاهر می‌شد و با کلیک بر روی آن می‌توانستیم معنی کلمهٔ انتخاب شده را در واژه‌یاب ببینیم، نشانگر دیگری در زیر کلمه ظاهر می‌شود که کلیک بر روی آن واژهٔ انتخابی را در سایت واژه جستجو می‌کند.

امکان جستجوی معنی کلمات در سایتهای واژه و واژه‌یاب

برای آشنایی با امکانات بعضاً منحصر به فرد سایت واژه صفحهٔ دربارهٔ واژه را مطالعه بفرمایید.

کتابخانهٔ گنجور

خلاصهٔ کلام آن که کتابهای گنجور در قالب epub از نشانی http://epub.ganjoor.net در دسترس قرار گرفته است و دوستان علاقمند می‌توانند آنها را از آنجا دریافت و با نرم‌فزار کتابخوان مورد نظر خودشان مطالعه کنند:

کتابخانهٔ گنجور

مفصل‌تر آن که مدتها پیش همراه گرامی گنجور آقای امیرحسین روانبخش قسمتی از شاهنامه را به قالب epub درآورده و برای من فرستاده بودند. پیش یا پس از آن نیز یکی از دوستان وبلاگی -در دوره‌ای که گنجور فیلتر شده بود– پیشنهاد کرده بودند که محتوای گنجور در این قالب در دسترس قرار گیرد. بعد از ارائهٔ نسخهٔ ابتدایی آندوریید گنجور و همینطور معرفی شکرستان برای آی‌فون؛ دوستانی سراغ نسخهٔ سیمبین گنجور را می‌گرفتند. از اوایل هفتهٔ گذشته با تکیه بر این پیشنهادها و درخواستها کتابخانهٔ گنجور شامل نسخه‌های epub کتابهای گنجور در دسترس قرار گرفته است (در این نشانی)، این کتابها با تبدیل خودکار محتوای گنجور رومیزی به epub تولید شده‌اند که ممکن است در آیندهٔ نزدیک بعد از سر و شکل دادن به رابط کاربری برنامهٔ تهیه شده، آن برنامه را به شکل مستقل یا افزونه‌ای برای گنجور رومیزی در دسترس بگذارم. فونت پیش‌فرض که در داخل کتابها تعبیه شده Iranian Sans است که البته بیشتر نرم‌افزارهای کتابخوان از آن تبعیت نمی‌کنند. کتابها دارای فهرست محتویات هم در قالب مورد انتظار در کتابهای epub و هم در قالب فهرستهای کامل ابتدای بخشهاست و کلیک بر روی عنوان شعرها کاربر را به نشانی شعر در سایت گنجور (در صورت وجود) رهنمون می‌شود تا در صورت نیاز بتواند غلطهای تایپی و نظرات خود را آنجا به صورت حاشیه ثبت کند.

کتابهای گنجور در نرم‌افزار دوریان برای سیمبیان

سیمبین: دوستانی که تمایل دارند روی نسخه‌های اخیر سیمبین این کتابها را مطالعه کنند می‌توانند با دریافت و نصب نرم‌افزار dorian از این نشانی و اضافه کردن کتابهای epub گنجور؛ آنها را روی این گوشیها مطالعه کنند (برای اضافه کردن کتاب، آن را روی گوشی کپی کنید، سپس از منوی Options برنامه عنوان Library را انتخاب کنید و با انتخاب دکمهٔ + کتاب را از مسیر کپی شده انتخاب و آن را اضافه کنید). دوستان توجه داشته باشند که پیش‌نیاز نصب dorian بستهٔ qt است که از این نشانی قابل دریافت است (هشدار: برنامهٔ dorian مستقل از محل نصبش از حافظهٔ تلفن برای ذخیرهٔ فایلهای موقت جهت نمایش کتابها استفاده می‌کند و این می‌تواند در گوشیهایی که حافظهٔ تلفن آنها کم است به سرعت باعث پر شدن فضای حافظه و از کار افتادن گوشی شود لطفاً به این مسئله توجه داشته باشید و در صورتی که اندازهٔ حافظهٔ اصلی گوشی تلفنتان کم است از باز کردن کتب پرحجم مثل آثار مولانا، سنایی، عطار، بیدل و شاهنامه در آن خودداری کنید). در تصاویر زیر نحوهٔ نمایش کتابهای گنجور را روی یک گوشی نوکیا ۵۸۰۰ (با قابلیت تایپ فارسی) مشاهده می‌کنید:

کتابهای گنجور در نرم‌افزار دوریان برای سیمبیان
کتابهای گنجور در نرم‌افزار دوریان برای سیمبیان
کتابهای گنجور در نرم‌افزار دوریان برای سیمبیان

آندرویید: طبق آزمایش من روی گوشی آندروییدی LG Optimux 4X HD با آندرویید ساندویچ بستنی بهترین نمایش epubهای گنجور روی نرم‌افزار Moon+ Reader دیده می‌شود.

Moon+ Reader / LG Optimus 4X HD
Moon+ Reader / LG Optimus 4X HD
Moon+ Reader / LG Optimus 4X HD

آی‌فون: روی آی‌فون نرم‌افزار iBook کتابها را تقریباً بدون اشکال نمایش می‌دهد.

ویندوز:: روی ویندوز نمایشگر کتاب calibre کتابها را به خوبی نمایش می‌دهد، فقط جهت نمایش ترتیب صحیح صفحات در ویرایش جاری (۰.۹.۱۸) باید نحوهٔ نمایش را از page mode به flow mode تغییر دهید (دکمهٔ بالا سمت راست نمایشگر کتابها) (بعدنوشت: مشکل اشاره شده را گزارش کردم و آن طور که گفته شده در ویرایش بعدی کالیبر حل شده است).

کتابهای گنجور در کالیبر
کتابهای گنجور در کالیبر

پوستر سخنسرایان پارسی‌گو: هدیهٔ آقای نعیم اکرامی به کاربران گنجور

دوست گرامی، آقای نعیم اکرامی مدتها پیش طرح پوستری را برای گنجور ارسال کرده بودند که شامل فهرست شاعران گنجور (رومیزی) و شمه‌ای از زندگینامه‌های آنهاست. از آنجا که اندازهٔ فایل ارسالی -که به منظور چاپ با بهترین کیفیت تهیه شده- بزرگ بود، امکان میزبانی آن در سایت وجود نداشت. در هر حال، به جهت آن که کار ارزندهٔ ایشان احتمالاً مورد توجه دوستان زیادی قرار می‌گیرد و دوستان زیادی دوست دارند پوستری از شاعران پارسی‌گو در خانه یا محل کار داشته باشند، بریده‌هایی از آن را در فیس‌بوک گنجور و در این نشانی در دسترس گذاشتیم.

پوستر سخنسرایان پارسی‌گو

علاوه بر آن، دوستانی که علاقمند باشند می‌توانند پوستر را با اندازهٔ نیم‌سایز و در قالب JPEG با اندازهٔ ۲۷۵۶ در ۲۵۴۴ پیکسل (۲۵ در ۴۵ سانتیمتر با دقت ۲۰۰ نقطه بر اینچ) از این نشانی (اندازهٔ فایل حدود ۴.۶ مگابایت) و با اندازهٔ اصلی -ولی در قالب JPEG- با اندازهٔ ۵۵۱۲ در ۷۰۸۷ پیکسل (۷۰ در ۹۰ سانتیمتر با دقت ۲۰۰ نقطه بر اینچ) از این نشانی (اندازهٔ فایل حدود ۱۵ مگابایت) دریافت کنند.

در ادامه بریده‌هایی از همین پوستر را می‌توانید مشاهده کنید.

پوستر سخنسرایان پارسی‌گو، طرحی از آقای نعیم اکرامی

اوحدی
نیما یوشیج

جستجو در لغتنامهٔ دهخدا: از این پس به کمک واژه‌یاب نقطه کام

به لطف دوستان اداره‌کنندهٔ سایت واژه‌یاب و با توجه به مشکلاتی که در دسترسی به سایت لغتنامه نقطه کام در ایران وجود دارد، جستجو در لغتنامهٔ دهخدا در گنجور مدتی است با کمک سایت واژه‌یاب نقطه کام صورت می‌گیرد.

جستجو در لغتنامهٔ دهخدا: از این پس به کمک واژه‌یاب نقطه کام

علاقمندان می‌توانند با مراجعه به این صفحه راههای موجود جهت شناساندن این سایت به دوستان دیگر و همینطور ارائهٔ نظرات و پیشنهادهای خود به اداره‌کنندگان این سایت را مشاهده کنند.

بازگشت اشعار حذف شده و ویرایش جدید گنجور رومیزی

با توجه به انتشار آزاد اشعار حذف شده از سایت گنجور (در صورتی که از دلیل این رویداد اطلاع ندارید اینجا را ببینید) در قالب کتابخانهٔ آزاد شعر فارسی: ویکی‌درج عملاً مشکلی که باعث حذف اشعار سایت شده بود حل شده و از دیروز این اشعار مجدداً از طریق سایت گنجور در دسترس قرار گرفته‌اند. منبع تمام این اشعار در کادر حاشیه‌ها مستند شده است.

ویکی‌درج

ویرایش ۲.۵۲ گنجور رومیزی نیز که از دیروز در دسترس قرار گرفته تفاوتهای بسیار جزئی با خرده‌ویرایش پیشین دارد و عمده تفاوت آن همراه شدن مجدد شاعران حذف شده با پایگاه داده‌های آن است.

دوستانی که نسخهٔ شامل پایگاه داده‌های ناقص را دریافت کرده‌اند علاوه بر امکان نصب نسخهٔ کامل می‌توانند با کلیک بر روی دکمهٔ «دریافت مجموعه‌ها» و انتخاب فهرست «شاعران سایت گنجور» شاعران مورد نظر خود را به نرم‌افزار خود اضافه کنند.

دریافت مجموعهٔ شاعران سایت گنجور

امکان حاشیه‌گذاری نیز که پیشتر غیرفعال شده بود، با تغییرات اخیر مجدداً فعال شد.

پروژهٔ بازبینی OCR برای دیوان ملک‌الشعرای بهار نیز نیاز به حدود پانزده‌هزار بازدید دیگر دارد و پس از تکمیل خروجیهای کار از طریق سایت و گنجور رومیزی در دسترس قرار خواهد گرفت.

دلیل حذف آثار شعرا از گنجور

از روز سه‌شنبه آثار تعداد زیادی از شاعران از سایت گنجور (و نرم‌افزار گنجور رومیزی) حذف شد. دوستان زیادی از آن روز تا به حال دلیل این اتفاق را می‌پرسند که جهت اطلاع دوستان به عرض می‌رساند که:

همانطور که احتمالاً در جریان هستید سایت گنجور از روز آخر اردیبهشت در ایران فیلتر شده است. اشاراتِ دوستانِ مطلع؛ بعد از مدتی نشان داد که مسدود شدن گنجور به درخواست شرکت مهرارقام که در تولید نرم‌افزارهای ادبی به شکل تجاری فعالیت می‌کند انجام شده است. دلیل این شرکت برای چنین درخواستی، ادعای این شرکت روی ورود سیصد هزار بیت از اشعار منتشر شده در گنجور به کامپیوتر بوده که البته این اشعار از طریق مجموعهٔ دیگری که هنوز هم روی اینترنت -با عنوان آزاد و بازمتن- در دسترس است وارد گنجور شده بود و عملاً طرف شرکت مورد اشاره در این ادعا گنجور نیست (هر چند این شرکت هیچگاه در این زمینه با گنجور تماس نگرفته بود و دم دست‌ترین راه حل را در کمیتهٔ فیلترینگ جستجو کرده).

پس از تماس و مذاکره با شرکت مورد اشاره و عدم حصول توافق، به درخواست آن شرکت و به جهت مشکوک بودن منبع اولیهٔ ورود اشعار یاد شده، مجموعه‌های مورد ادعا از سایت حذف شدند (توجه فرمایید که دلیل پذیرش این درخواست نه اجبار حقوقی بوده و نه تمایل به خارج شدن سایت از فیلتر و تنها دلیل آن احترام به حقوق مورد ادعای شرکت یاد شده در ورود احتمالی این داده‌ها می‌باشد).

مراجعهٔ دوستان به صفحهٔ فیس‌بوک گنجور به نشانی https://www.facebook.com/ganjoor می‌تواند جزئیات این ماجرا -از آغاز فیلتر شدن گنجور در ایران تا وضعیت کنونی- را روشن کند.

جبران آنچه از دست رفته یکی از اهداف گنجور در روزها، هفته‌ها، ماهها و سالهای پیش روست. علاوه بر اشعار، مجموعهٔ قابل توجهی از حاشیه‌های دوستان پای شعرها هم از دسترس خارج شده که امیدوارم به زودی راهکاری جهت در دسترس قرار دادن بایگانی آنها -مستقل از اشعار مرتبط- پیدا کنم.

به‌روزرسانی: دوستان با مراجعه به این نشانی در نظرسنجی راجع به درستی این اقدام شرکت کنند (برای این که بتوانید شرکت کنید باید عضو فیس‌بوک باشید و صفحهٔ گنجور در فیس‌بوک را Like کرده باشید).