بایگانی نویسنده: حمیدرضا

فهرست‌گذاری کامل پنج نسخهٔ خطی دیوان حافظ از گنجینهٔ گنجور

پنج نسخهٔ خطی دیوان حافظ در دسترس از طریق گنجینهٔ گنجور با تعیین اشعار مرتبط در گنجور تقریباً به طور کامل فهرست‌گذاری شده‌اند. بخشهایی از این دیوانها که متن آنها در گنجور موجود نبوده است (اشعار منتسب) فهرست‌گذاری نشده‌اند.

علاقمندان و محققان گرامی می‌توانند در کادر حاشیه‌های اشعار با کلیک بر روی تصاویر صفحات این دیوانها به تصویر بزرگ و با کیفیت دسترسی داشته باشند.

تصاویر دیوان حافظ

فهرست اشعار هر نسخه به ترتیب خود آن نسخه نیز در صفحات اختصاصی آنها در گنجینهٔ گنجور در دسترس است.

فهرست نسخه

فهرست این نسخه‌ها به این ترتیب است:

۱. دیوان حافظ نسخه‌برداری شده در رمضان ۸۵۵ ه.ق توسط سلیمان الفوشنجی

۲. دیوان لسان الغیب سنهٔ ۹۲۰ هجری قمری دارای مقدمهٔ منثور

۳. دیوان حافظ دانشگاه پرینستون نوشته شده به تاریخ جمادی الثانی ۹۲۶ هجری قمری

۴. دیوان حافظ به خط سلطانعلی مشهدی با تصاویر حاشیهٔ افزوده در دورهٔ گورکانی هند

۵. کتاب خواجه حافظ شیرازی به خط محمد ساوجی مورخ ۱۲۸۰ هجری قمری

از نکات قابل توجه آن است که در هیچکدام از این نسخه‌ها غزل با مطلع «ای دل مباش یک دم خالی ز عشق و مستی» به طور مستقل وجود ندارد و تنها ابیاتی از آن با غزل هم‌وزن و قافیهٔ آن به مطلع «با مدعی مگویید اسرار عشق و مستی» مخلوط شده است.

همچنین غزل با مطلع «سبت سلمی بصدغیها فؤادی» که ملمعی با مصاریعی به زبانهای فارسی معیار، عربی و فارسی با لهجهٔ شیرازی است تنها در یک نسخه یافت شد.

در کنار اشعار منتسب از شاعرانی همچون سلمان ساوجی («ز باغ وصل تو یابد ریاض رضوان آب»، «گفتم که خطا کردی و تدبیر نه این بود»)، امیرخسرو دهلوی («به فراغ دل زمانی نظری به ماهرویی»)، نزاری قهستانی («ما برفتیم و تو دانی و دل غم خور ما»)، سعدی («آن کیست که دل نهاد و فارغ بنشست») و حتی رودکی («با آن که دلم از غم هجرت خون است») به حافظ، انتساب دو رباعی منتسب به خیام («چون حاصل آدمی در این شورستان» و «دنیا به مراد رانده گیر آخر چه») در یک نسخهٔ خطی کهن به حافظ نیز از نکات قابل توجه است.

علاقمندانی که تمایل دارند در گسترش دامنهٔ فهرست‌گذاری نسخه‌های خطی دیوان حافظ مشارکت کنند اینجا را ببینند.

امکان پیشنهاد تصاویر مرتبط با اشعار از اینستاگرام، پین‌ترست و سایر سایتها

بسیاری از آثار هنری و تاریخی مرتبط با اشعار گنجور در گنجینهٔ گنجور در دسترس نیستند تا ارتباط آنها با اشعار ثبت شود.

به همین جهت راهکاری برای معرفی آثار در دسترس از طریق منابع خارجی (سایتهای پین‌ترست و اینستاگرام) آماده شده است.

در حال حاضر این راهکار تنها روی نسخهٔ رومیزی فایرفاکس در دسترس قرار دارد و می‌بایست ابتدا افزونهٔ مخصوص این کار (Ganjoor Pinterest Suggestion Tool) دریافت و نصب گردد.

افزونهٔ پیشنهاد تصویر مرتبط با شعر گنجور از سایت پین‌ترست

پس از نصب این افزونه دکمه‌ای برای «پیشنهاد شعر» روی فایرفاکس ظاهر می‌شود.

پیشنهاد شعر

زمانی که روی سایت پین‌پرست یا اینستاگرام و روی یک تصویر باشید می‌توانید با کلیک بر روی دکمه و انتخاب یک شعر آن را به عنوان تصویر مرتبط با آن شعر پیشنهاد دهید. پیشنهادها بازبینی و در صورت دارا بودن ارتباط و کیفیت مناسب تأیید می‌شوند.

پیشنهاد شعر مرتبط با تصویر پین‌ترست
پیشنهاد تصویر پیسن‌ترست مرتبط با شعر گنجور
تصاویر مرتبط از پین‌ترست

برای منابعی که روی هیچکدام از این دو سایت در دسترس نیستند به شرط آن که تصویر در صفحه‌ای روی اینترنت در دسترس باشد امکان معرفی دستی تصویر در کادر حاشیه‌های اشعار اضافه شده است (در این حالت نیازی به استفاده از افزونهٔ فایرفاکس ندارید):

امکان پیشنهاد تصویر مرتبط با شعر

علاقمندان می‌توانند با مشاهدهٔ این ویدیو روش کار را مشاهده کنند (ویدیو در یوتیوب):

امکان پیشنهاد اثر از اینستاگرام (ویدیو در یوتیوب):

محاسبهٔ معادل ابجد متن انتخاب شده در گنجور

با اضافه شدن محاسبه‌گر ابجد از این پس می‌توانید برای محاسبهٔ ماده تاریخها عبارت مد نظر را انتخاب کتید و پس از ظاهر شدن عملگرهای متن انتخابی، روی نشان «ابجد» کلیک کنید تا معادل ابجد عبارت انتخاب شده را ببینید:

انتخاب متن و محاسبهٔ ابجد

محاسبه‌گر ابجد گنجور در نشانی http://abjad.ganjoor.net به طور مستقیم در دسترس است تا دوستانی که با استفاده از این قابلیت عموماٌ روی مرورگرهای موبایل مشکل دارند بتوانند از آن به طور مستقیم استفاده کنند.

محاسبه‌گر ابجد

کد این محاسبه‌گر نیز از طریق گیتهاب گنجور در این نشانی در دسترس است.

به‌روز‌رسانی مجموعه‌های اشعار شیوا فرازمند و داوود ملک‌زاده

به همت آقای جواد احشامیان مجموعه‌های اشعار خانم شیوا فرازمند و آقای داوود ملک‌زاده به‌روز و تکمیل شده‌اند. علاقمندان می‌توانند با دریافت مجدد آثار این شاعران جوان در گنجور رومیزی، ساغر یا دریای سخن به مجموعه‌های تکمیل شده دسترسی پیدا کنند. نسخه‌های epub مجموعه‌ها نیز در کتابخانهٔ گنجور به‌روز شده است.

پشتیبانی آهنگهای مرتبط از سایت اسپاتیفای

مجموعه‌های موسیقی که تا به حال از آنها در پروژهٔ نمایهٔ موسیقی پشتیبانی شده محدودیتهایی دارند: عموم هنرمندانی که آثار آنها در ایران عرضه نمی‌شود در این مجموعه‌ها حضور ندارند و به لحاظ آن که اطلاعات آثار به طور مستقیم از سایتهای منبع دریافت نمی‌شود آلبومها و هنرمندان جدید بدون اطلاع اداره کنندهٔ گنجور از عرضهٔ‌ آنها در فهرست ظاهر نمی‌شوند! ضمناً البته گویا به لحاظ پایان قرارداد ناشران بعضی از آثار موجود در آنها دیگر در دسترس نیستند و این مشکل بررسی ارتباط متن شعر با آهنگهای پیشنهادی را مشکل می‌کند.

مدتی پیش یکی از همراهان گرامی گنجور پیشنهاد کردند که از سایت اسپاتیفای را برای رفع برخی از این مشکلات استفاده کنیم:

پیشنهاد استفاده از اسپاتیفای

افتخار دارم به اطلاع برسانم که این پیشنهاد عملی شده است. علاقمندان می‌توانند با کلیک بر روی نماد اسپاتیفای در بالای پنجرهٔ پیشنهاد آهنگ مرتبط در این مجموعه جستجو و پیشنهاد خود را ثبت کنند.

پیشنهاد قطعهٔ مرتبط از سایت اسپاتیفای

به این ترتیب در حال حاضر با پیاده‌سازی امکان پیشنهاد قطعات موسیقی مرتبط از سایت اسپاتیفای علاوه بر گسترش دامنهٔ قطعات موسیقی در دسترس، به لحاظ آن که اطلاعات آثار به صورت برخط و با استفاده از API این سایت استخراج می‌شود مشکل به‌روز نبودن اطلاعات مرتبط نیز در مورد این سایت حل شده است.

مشکلی که احتمالاً همراهان گرامی با آن برخورد خواهند کرد آن است که اولاً عموماً امکان جستجو تنها با تایپ صورت لاتین اسامی هنرمندان امکانپذیر است و ثانیاً اسامی هنرمندان به شکل تکراری و با صورتهای مختلف در این سایت در دسترس است. در تأیید نهایی موارد پیشنهادی تلاش می‌شود اسامی و نام آلبومها و قطعات به صورت فارسی و یک شکل درج شود.

از آنجا که امکان گروه‌بندی بر اساس هنرمندان (در صفحهٔ نمایهٔ موسیقی) با توجه به مشکل اشاره شده (ثبت تکراری هنرمندان در اسپاتیفای) وجود ندارد اطلاعات گروه‌بندی شدهٔ این دسته از قطعات مرتبط تنها در صفحهٔ شاعران به روایت آهنگها در دسترس است.

شاعران به روایت آهنگها

افزوده‌های جدید در دیوان فیض کاشانی و ابن حسام خوسفی

به همت همراه گرامی آقای سید صادق هاشمی دیوان شوق مهدی فیض کاشانی در گنجور در دسترس قرار گرفته است.

شوق مهدی

علاوه بر آن ترجیع‌بندی از ابن حسام خوسفی به همت آقای مصطفی علیزاده به آثار در دسترس این شاعر در گنجور اضافه شده است.

مجموعه‌های قابل دریافت آثار این شاعران برای نرم‌افزارهای گنجور رومیزی، ساغر و دریای سخن و همینطور نسخهٔ epub آنها نیز به‌روز شده‌اند.

تغییرات و امکانات جدید «دریای سخن» برای اندرویدیها

پس از عرضهٔ نسخهٔ اولیهٔ «دریای سخن»، آقای جواد احشامیان برنامه‌نویس پرکار آن همواره در حال افزودن امکانات جدید به این نرم‌افزار متن باز اندرویدی بوده است (جهت دریافت سورس این برنامه اینجا را ببینید).

یکی از امکانات جدید این برنامه که می‌تواند برای به اصطلاح «خوره»‌های شعر و ادبیات فارسی هیجان‌انگیز باشد قسمت «شعر یادت نره» است که می‌تواند با به چالش کشیدن در ذهن داشته‌های این دسته از دوستان در قالب سرگرمی، فرصت آشنایی با بخشهای ناخواندهٔ گنجینهٔ ادبیات ایران را هم برایشان فراهم می‌کند.

شعر یادت نره در دریای سخن

امکان دانلود مجموعه اشعار آنلاین به صورت یکجا، قابلیت جستجو در بخش دریافت مجموعه‌ها، نمایش مصراع اول شعر در لیست اشعار، امکان اشتراک گذاری شعر به صورت عکس، بهینه‌سازی بخش جستجو، امکان تغییر قلم لیست شاعران، لیست مجموعه اشعار، لیست گزیده‌ها و متن شعر و … از جمله تغییرات و امکانات جدید این نرم‌افزار است.

دریافت دریای سخن از کافه بازار

برای کسب اطلاعات بیشتر مورد دریای سخن به این صفحه، برای دریافت از گوگل‌پلی به این نشانی، برای دریافت از کافه‌بازار به این نشانی و برای دریافت از مایکت به این نشانی مراجعه کنید.

گنجینه: نرم‌افزار ویندوزی دریافت نسخه‌های خطی

به همت آقای مهدی حسینی نرم‌افزاری بازمتن برای دریافت و مطالعهٔ آفلاین نسخه‌های خطی گنجینهٔ گنجور آماده شده است که نسخهٔ آمادهٔ اجرای آن از این نشانی قابل دریافت است (پیش‌نیاز نصب: دات‌نت‌فریم‌ورک ۴.۸، پس از دریافت، فایل را از حالت فشرده خارج کرده، setup.exe را اجرا کنید. برنامه در منوی شروع ویندوز تحت عنوان Ganjineh در دسترس است).

گنجینه: نرم‌افزار ویندوزی دریافت نسخه‌های خطی
گنجینه: نرم‌افزار ویندوزی دریافت نسخه‌های خطی
گنجینه: نرم‌افزار ویندوزی دریافت نسخه‌های خطی

این نرم‌افزار ویندوزی که مبتنی بر ای.پی.آی گنجینهٔ گنجور است، همانگونه که در تصاویر مشخص است امکان نمایش و مرور فهرست پدیدآورندگان (شاعران) گنجینهٔ گنجور، انتخاب نسخه‌های خطی و دریافت تصاویر این نسخه‌ها را با بالاترین کیفیت دارد. از آنجا که حجم این تصاویر بالاست شاید اگر امکان نمایش تصاویر بندانگشتی و انتخاب تصاویر و همینطور تعیین کیفیت پیش‌فرض متوسط برای تصاویر وجود می‌داشت کاربری آن بهینه‌تر می‌شد. با این وجود برنامهٔ حاضر برآورندهٔ نیاز دوستانی است که تمایل دارند بدون اتصال به اینترنت نسخه‌های خاصی را دریافت و روی کامپیوترشان آنها را بررسی کنند.

گنجینه: نرم‌افزار ویندوزی دریافت نسخه‌های خطی

چند مجموعه از اشعار شیوا فرازمند

شیوا فرازمند شاعر، نقاش و منتقد ادبی، متولد ۱۳۵۴ رشت و ساکن آستاراست. وی دانش‌آموختهٔ فوق دیپلم تکنسین اتاق عمل و نیز رشتهٔ مهندسی کامپیوتر است. وی از اعضای باسابقهٔ انجمن شعر شهریار آستارا است که به مدت سه سال، مسئول انجمن بوده و در مقاطعی نیز مدرس عروض و قافیه و نقاشی در ادارهٔ فرهنگ و ارشاد بوده است. همچنین آموزش طراحی و نقاشی را در آموزشگاه خصوصی عهده‌دار بوده است.

شیوا فرازمند بیشتر به‌عنوان یک شاعر سبک کلاسیک مطرح بوده است اما در سال‌های اخیر در عرصهٔ شعر نو و سپید هم به سرودن شعر پرداخته است. نخستین کتاب شعرش، مجموعه غزلی مشترک بود به نام «وقتی تو هستی، من آسمانم» که محصول کارهای نخستین شاعر تا تاریخ چاپ آن کتاب (۱۳۸۵) بوده است و دومین اثر وی، مجموعه‌ای از شعرهای سپید ایشان است که با عنوان «روادید رؤیا و روسری بنفش» در سال ۱۳۹۱ منتشر شده است.

ایشان در عرصهٔ نقدنویسی هم تجربیاتی داشته و نمونه‌هایی از نوشته‌های او در خصوص آثار شاعران مختلف در نشریات سراسری کشوری منتشر شده‌است.

وی در عرصهٔ هنرهای تجسمی از جمله نقاشی هم فعالیت‌های به‌سزایی دارد.

مجموعه‌ای از آثار این شاعر جوان معاصر به همت آقای جواد احشامیان آماده شده است که از طریق «دریافت مجموعه‌ها» در گنجور رومیزی و دریای سخن و از طریق «مخزن مجموعه‌ها» در ساغر قابل دریافت است. علاوه بر آن نسخهٔ epub آن نیز در کتابخانهٔ گنجور در دسترس قرار دارد.

شعر طوفان از شیوا فرازمند در دریای سخن

سی و پنج غزل از کاوه سوخک لاری متخلص به شکیب

کاوه سوخک لاری، غزل سرای معاصر و متخلص به شکیب است. او متولد ۱۳۵۹ در اصفهان و در حال حاضر ساکن استرالیا است. از سن ١٣ سالگی به تشویق استاد دکتر محمد علی اسلامی ندوشن و بعدتر به توصیه و تشویق استاد دکتر حسین الهی قمشه ای در سبک کلاسیک عراقی طبع آزمایی نموده است که حاصل آن تا کنون نزدیک به صد غزل در اوزان شناخته شده و اصیل عروضی است. کاوه سوخک لاری دارای درجه دکتری در دینامیک سیالات (امپریال کالج لندن) بوده و در حال حاضر ساینتیست در پژوهشگاه ملی استرالیا و دانشیار دانشگاه است. او همچنین کاشف رابطه ای در فیزیک سیالات در سال ٢٠١٢ میلادی می باشد.

Dr Kaveh Sookhak Lari

مجموعه‌ای شامل سی و پنج غزل از این شاعر جوان معاصر برای گنجور رومیزی آماده شده است که از طریق «دریافت مجموعه‌ها» در گنجور رومیزی و دریای سخن و از طریق «مخزن مجموعه‌ها» در ساغر قابل دریافت است. علاوه بر آن نسخهٔ epub آن نیز در کتابخانهٔ گنجور در دسترس قرار دارد.

سی و پنج غزل از کاوه سوخک لاری متخلص به شکیب