بایگانی سالیانه: ۱۴۰۲

شیدائی

شیدائی برنامه‌ای متن‌باز برای دستگاه‌های مبتنی بر اندروید است که به همت سید آرمین حسینی‌نژاد با استفاده از سکوی فلاتر توسعه داده شده است.

دریافت شیدائی از کافه‌بازار

دریافت شیدائی از مایکت

ویژگی مهم این برنامه که آن را از مجموعه برنامه‌های مشابه متمایز می‌کند آن است که به طور مستقیم به همان وب‌سرویسی متصل می‌شود که گنجور از آن استفاده می‌کند و نیازی به تبدیل و انتشار مجموعه‌های اشعار با قالب متناسب با برنامه توسط برنامه‌نویسان ندارد. به همین دلیل تغییرات مجموعه‌های اشعار در سایت گنجور و تصحیحات متن در آن به طور مستقیم قابل مشاهده است. از دیگر ویژگی‌های «شیدائی» می‌توان به رابط کاربری ساده، پویا (آنلاین) بودن، قابلیت پخش خوانش شعرها و نمایش خط متناسب با زمان خواندن شعر (پشتیبانی از همگامسازی متن و صدا) اشاره کرد.

شیدائی
شیدائی
شیدائی

نسخهٔ اّولیّهٔ «شیدائی» هم‌اکنون قابل دریافت است و درآینده امکانات بیشتری به آن افزوده خواهد شد. از علاقمندان به این حوزه دعوت می‌شود آقای حسینی‌نژاد عزیز را در پیشبرد این برنامه یاری دهند و نظرات و پیشنهادات خود را به ایشان برسانند.

با توجه به آن که رابط کاربری فعلی سایت گنجور پیچیده و شلوغ و نامرتب و غیرحرفه‌ای است امیدواریم در قالب کارهایی چون «شیدائی» -کار زیبای آقای حسینی‌نژاد عزیز- این نقایص جبران شود و با کارهای زیبا، دور از پیچیدگی و کاربرپسند تجربهٔ کاربری بهتری برای علاقمندان به ادبیات فراهم شود.

تاریخ بیهقی با صدای سعید شریفی و تصویر متن چاپی تصحیح دکتر فیاض

برای تاریخ بیهقی یک روخوانی بسیار عالی با صدای آقای سعید شریفی روی اینترنت در دسترس است. به جهت کیفیت فوق‌العادهٔ این خوانش، متن تاریخ بیهقی را مطابق آن بخش‌بندی کردیم و خوانش‌های همگام شده را به گنجور اضافه کردیم.

تاریخ بیهقی در گنجور

علاوه بر آن تصاویر کتاب چاپی تاریخ بیهقی به تصحیح دکتر علی اکبر فیاض، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، چاپ دوم، شهریور ۲۵۳۶ را به عنوان منبع کاغذی گنجور بر اساس متن گنجور فهرست‌گذاری کردیم.

کتاب از طریق گنجور رومیزی و نرم‌افزارهای سازگار و همینطور کتابخانهٔ گنجور نیز قابل دریافت است.

دسترسی یکجا به خوانش‌های یک بخش

در فهرست عناوین بخش‌ها، فهرستی از خوانش‌های اشعار آنها به صورت یکجا در دسترس قرار گرفته و با پایان پخش هر یک به طور خودکار خوانش بعدی در آن فهرست پخش می‌شود. به این ترتیب می‌توان به یکباره یک بخش را به طور کامل گوش کرد.

برای اشعاری که بیش از یک خوانش دارند خوانشی که دارای بالاترین رتبه است نمایش داده می‌شود.

دسترسی یکجا به خوانش‌های یک بخش

امکان برگردان به نثر روان در ویرایشگر

در طول سال‌ها دوستان پرشماری در قالب حاشیه‌ها تلاش کرده‌اند برای علاقمندان معنی و مفهوم اشعار را بنویسند و همین تلاش‌ها راهنمای بسیاری از علاقمندان ادبیات بوده است. مشکلی که در استفاده از این حاشیه‌ها وجود دارد آن است که دم دست و آسان‌یاب نیستند و علاوه بر آن بعضاً جهت‌دار هستند و عقاید شخصی نویسنده در آنها دخیل است.

برای حل این مشکل امکان برگردان خطوط متن به نثر روان و همینطور درج خلاصه‌ای از یک شعر در ویرایشگر اضافه شده است. به این ترتیب علاقمندان می‌توانند از طریق ویرایشگر برای تک‌تک ابیات و یا برای کل شعر متنی بنویسند و در آن خطوط را به نثر روان امروزی برگردانند یا در بخش‌های مختلف منظومه‌هایی مانند مثنوی و شاهنامه خلاصهٔ داستان هر بخش را بنویسند. دوستان دیگر می‌توانند متون نوشته شده را ویرایش کنند و بهبود دهند.

خلاصه و برگردان‌های تأیید شده در کادر «اطلاعات» زیر اشعار نمایش داده می‌شوند.

خلاصهٔ شعر
برگردان ابیات به نثر روان
نمایش برگردان با انتخاب شمارهٔ ابیات

انتظار می‌رود متونی که به این منظور تهیه می‌شوند در سطح برگردان صرف باقی بمانند و وارد تأویل و تفسیر متن نشوند. متن می‌بایست به نثر نوشتاری فارسی رسمی (غیرمحاوره‌ای) و همه‌کس فهم (ناسره و فاقد واژه‌های نامأنوس)، در حد امکان خلاصه و فاقد ارجاع به تأویل‌هایی باشد که اشارهٔ مستقیمی به آنها در اشعار نشده. نیاز نیست برای همهٔ ابیات برگردان نثر نوشته شود و می‌توان تنها ابیات و خطوطی را که معنی و مفهوم آنها نیاز به توضیح دارد شرح داد.

ویرایش برگردان به نثر روان
فرایند بررسی
سوابق ویرایش

امکان ادغام خوانش‌های همگامسازی شده در خوانشگر

با توجه به محدودیتی که برای تعداد خوانش‌های یک شعر در گنجور وضع شده و همینطور این که جایگاه یک خوانش در فهرست خوانش‌ها ممکن است تغییر کند وجود خوانش‌های چندتکه‌ای هم به واسطهٔ اشغال کردن جایگاه‌ها و همین که ترتیب آنها در نمایش حفظ نمی‌شود قابل قبول نیست.

به همین لحاظ ابزاری برای ادغام خوانش‌ها (فایل صوتی و اطلاعات همگامسازی آنها) در خوانشگر گنجور رومیزی اضافه شد. هر چند این امکان به لحاظ موضوعی احتمالاً می‌بایست در خود گنجور رومیزی در دسترس قرار می‌گرفت اما به لحاظ آن که امکان کار با فایل‌های صوتی و ادغام آنها در این برنامه به آسانی و از پیش در دسترس بود این امکان به این برنامه اضافه شده است.

سه مجموعه خوانش چندتکه‌ای در دسترس روی گنجور نیز با استفاده از همین ابزار ادغام و جایگزین شدند.

ادغام خوانش‌ها

نسخهٔ ۱.۵ خوانشگر گنجور رومیزی از این نشانی و آخرین نسخهٔ کد و نصاب و فایل‌های اجرایی آن از این صفحه قابل دریافتند.

گنجور رومیزی ۲.۹۸

در گنجور رومیزی ۲.۹۸ دو امکان کوچک در ویرایشگر و یک امکان کوچک دیگر در پنجرهٔ خوانش‌های شعر جاری اضافه شده است.

تبدیل خطوط منتهی به نویسهٔ پایان خط به بلوک‌ پاراگراف در سطح بخش از طریق منوی ابزارهای ویرایشگر
تبدیل خطوط منتهی به نویسهٔ پایان خط به بلوک‌ پاراگراف در سطح بخش از طریق منوی ابزارهای ویرایشگر
دکمهٔ «جایگزینی ” با گیومهٔ باز و بسته» در «جایگزینی در پایگاه داده‌ها» در منوی ابزارهای ویرایشگر
دکمهٔ «جایگزینی ” با گیومهٔ باز و بسته» در «جایگزینی در پایگاه داده‌ها» در منوی ابزارهای ویرایشگر
مرور پوشهٔ حاوی فایل صوتی با دو بار کلیک روی سطر مربوط به خوانش در پنجرهٔ خوانشهای شعر جاری
مرور پوشهٔ حاوی فایل صوتی با دو بار کلیک روی سطر مربوط به خوانش در پنجرهٔ خوانشهای شعر جاری

افزون بر این در فاصلهٔ ارائهٔ نسخهٔ پیشین و نسخهٔ کنونی برنامه به یاری برنامه‌نویسان داوطلب در گیت‌هاب برنامه تلاشی برای ارتقای نسخهٔ دات‌نت برنامه به نسخه‌های تازه‌تر انجام شد. منتهی به لحاظ ناسازگاری‌های فراوان، به‌هم‌ریختگی نمایش عموم پنجره‌ها و نیاز به بازنویسی‌های گسترده این تلاش ناکام و بی‌فرجام ماند. از همهٔ دوستانی که در این تلاش سهیم بودند تشکر و عذرخواهی می‌کنم.

برای دستیابی به آخرین به‌روزرسانی از منوی «راهنما» فرمان «پرس و جو برای ویرایش جدیدتر» را اجرا کنید.