نمایش وزن در کادر بازشوی بیت و وزنیابی دستی دسته‌ای برای وزنیابی نشده‌ها

تا پیش از آن که با استفاده از کار بزرگ دکتر فاضل –پایگاه سرود– امکاناتی برای اضافه شدن خودکار برچسب وزن به گنجور اضافه شود وزنیابی گنجور به صورت دستی و توسط گردانندهٔ آن صورت می‌گرفت.

کاری که برای حجمی حدود پانصدهزار بیت از اشعار تا آن روز انجام شده بود (آمار بروز گنجور را اینجا ببینید).

آمار وزنیابی دستی گنجور تا سال ۹۵

بعدها سرود هم فرایند کار را خودکار، و هم آن را تسریع کرد (شاید کمی از دقت کار در مورد وزنهای خاص کم شد اما در کل دقت خروجی قابل قبول است).

اما هنوز هم حجم قابل توجهی از اشعار به دلیل کم بودن تعداد ابیات یا مسائل دیگر به صورت خودکار وزنیابی نمی‌شدند. بخشی از این اشعار با اغماض در الگوریتمهای آماری که برای جمع‌بندی نتایج اعلامی از طریق پایگاه سرود استفاده می‌شد با دقت و درستی قابل قبولی به فهرست وزنیابی‌شده‌ها اضافه شدند (کاری که می‌کنیم این است که هر مصرع را جداگانه به سرود می‌دهیم و بر اساس تعداد مصرع‌ها وقتی به تعداد خاصی نتیجه دریافت کردیم میانگین‌گیری می‌کنیم و وزن پرتکرار اعلامی را به عنوان وزن کل شعر در نظر می‌گیرم).

بخش قابل توجهی نیز با مشارکت کاربران و از طریق ویرایشگر شعر و قطعات گنجور به این آمار اضافه شد که در این میان تلاش کاربری با نام مستعار کژدم کمک بسیار مؤثری بوده است.

چند روز پیش در حین رسیدگی به کار انتشار دیوان ناصر بخارایی بر اساس تلاش جناب الف. رسته متوجه شدم که الگوریتمهای وزنیابی برای بیش از ۴۰۰۰ بیت از دیوان او به جمع‌بندی درستی نرسیده و حدود نیمی از دیوان او وزنیابی نشده.

در هنگام جستجو بر اساس وزن (مثلاً موارد وزن‌یابی نشده) و زمانی که کاربر نام‌نویسی شدهٔ گنجور وارد شده باشد دکمه‌ای برای ویرایش وزن قطعه (شعر) پیشبینی شده اما پیشنهاد وزن با آن برای تعداد زیاد شعر بسیار زمانبر و پرزحمت است چرا که هر بار باید به صفحه‌ای جدا برویم و وزن را پیشنهاد بدهیم و ذخیره کنیم و برگردیم (با وجود این همه زحمت، کاربرانی مثل کژدم با همین حجم از مشقت به تکمیل وزنیابی گنجوردر حجم بالا کمک کرده‌اند).

به نظرم رسید با اضافه کردن قابلیت پیشنهاد وزن برای اشعار وزنیابی نشده می‌توانم این فرایند را بهبود بدهم. با اضافه شدن این قابلیت ظرف چند ساعت اشعار وزنیابی نشدهٔ ناصر بخارایی را وزنیابی کردم. فیلم زیر نحوهٔ کار را نمایش می‌دهد:

علاوه بر آن از آنجا که در متون مخلوط نثر و شعر راهکار مستقیمی برای نمایش وزن اشعار پیش‌بینی نشده بود (راهکار غیرمستقیمی وجود داشت که می‌توانستید با کلیک روی دکمهٔ موارد هماهنگ در کادر مربوط به بیت، وزن را ببینید) نمایش وزن به کادر بیتها هم اضافه شد.

وزن در کادر ابیات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.