خوانش‌یاب: ایده‌ای برای برنامه‌نویسان علاقمند به ادب پارسی

13 فوریه 2015

قابلیت پخش فایلهای صوتی متناظر با اشعار اخیراً به نرم‌افزارهای بازمتن گنجور رومیزی و ساغر اضافه شده است که با استفاده از آن کاربر می‌تواند برای هر شعر یک یا چند فایل صوتی را به عنوان «خوانش»های آن مشخص کند و علاوه بر آن محل شروع و پایان هر مصرع را در آن تعیین کند (آن را همگام کند) تا در هنگام پخش فایل صوتی از طریق نرم‌افزار هم‌زمان مصرع متناظر در حال خوانده شدن با رنگ متمایزی نشان داده شود (اطلاعات بیشتر).

این امکان فراتر از یک امکان تفننی می‌تواند کاربردهای آموزشی (درستخوانی اشعار) و کمکی (جهت نابینایان) داشته باشد، به شرط آن که امکان به اشتراک‌گذاری اطلاعات همگام‌سازی شعرها در آن فراهم باشد. به این معنی که بتوان پس از همگام کردن یک شعر با یک فایل صوتی اطلاعات همگام‌سازی آن را به یک سرور مرکزی روی اینترنت ارسال نمود (گنجور رومیزی در حال حاضر می‌تواند فایل xml ساده‌ای حاوی اطلاعات فایل صوتی و اطلاعات همگام‌سازی مصرعها تولید کند به نحوی که با استفاده از آن بتوان این اطلاعات را به کامپیوتر و برنامهٔ دیگری انتقال داد). از جانب دیگری کاربری که به دنبال یک خوانش برای یک شعر می‌گردد بتواند با زدن یک دکمه از وجود اطلاعات به اشتراک گذاشته شده مطلع شود و آن را دریافت و استفاده کند. علاوه بر آن، او می‌تواند با امتیاز دادن به خوانش دریافتی در رتبه‌بندی آن تأثیرگذار باشد و به این صورت، راهنمای سایر کاربران برای انتخاب خوانشهای یک شعر باشد.

پاراگراف بالا طرح کلی پروژه‌ایست که برای راه‌اندازی یک سیستم «خوانش‌یاب» سازگار با گنجور رومیزی و ساغر مورد نیاز است. نیازمندیهای آن برای آن که بتواند از طریق گنجور قابل استفاده باشد اینهاست:

۱. یک پروژهٔ مبتنی بر وب، با امکان ثبت نام و ورود کاربران (این امکانات باید از طریق یک وب‌سرویس و توسط کلاینتهایی مثل گنجور رومیزی و ساغر بدون نیاز به یک مرورگر وب در دسترس باشد)، در صورتی که پروژه جهت میزبانی در گنجور ارائه می‌شود باید مبتنی بر PHP (در حال حاضر حداکثر ویرایش ۵.۲.۶) و MySql باشد.

۲. کاربر پس از ورود به سیستم می‌تواند فایل xml حاوی اطلاعات همگام‌سازی شعر خود را به وب‌سرویس خوانش یاب آپلود کند. وب‌سرویس خوانش‌یاب پس از دریافت فایل آن را پردازش کرده و از قالب xml به قالب فیلدهای رکوردهای جداول پایگاه داده‌ها تبدیل می‌کند تا امکان جستجو بر اساس شناسهٔ شعرها در آن فراهم شود.

۳. کاربری که به دنبال خوانش یک شعر می‌گردد تقاضای خود را با ارسال شناسهٔ یکتای شعر به وب‌سرویس ارسال می‌کند. وب‌سرویس در صورت پیدا کردن خوانشهای متناظر فهرست آنها را برای کلاینت ارسال می‌کند. کاربر می‌تواند از فهرست انتخابی یک یا چند ردیف را جهت دریافت علامت بزند. وب‌سرویس اطلاعات خوانشهای مورد نظر را از قالب رکوردهای پایگاه داده‌ها به قالب xml مورد انتظار برنامه‌های کلاینت تبدیل می‌کند و برای آنها ارسال می‌کند.

۴. کاربر می‌تواند با ورود به سیستم، به خوانشهای دریافتی خود امتیاز بدهد یا وجود اشکال در آنها را با عناوینی همچون خوانش غلط، نامرتبط و … برای بررسی مجدد گزارش کند.

۳ نظر برای “خوانش‌یاب: ایده‌ای برای برنامه‌نویسان علاقمند به ادب پارسی”

  1. ... گفته:

    صحیح!

    به تازگی با گنجور آشنا شدم. در یک کلام عـالـیه! ولی بهتره محیطش یکم کاربر پسند تر ( منظورم اینه که ظاهرش بهتر بشه و از این سادگی در بیاد) بشه.
    ممنون.

  2. شادی زارعی آذر گفته:

    سلام،بنده بسیارعلاقمندم که اشعار سایت گنجور را باصدای خودم بخوانم ودر سایت بگذارم،امانمیدونم چطوراین کارراانجام دهم،هرچه راهنمایی ها رو خوندم متوجه نشدم…لطفاکمکم کنید،ممنونم.

  3. حمیدرضا گفته:

    @شادی زارعی آذر:
    اینجا را ببینید:
    http://ava.ganjoor.net/about

نظرتان را بنویسید (نکتهٔ مهم: اگر برای نوشتن حاشیه در مورد شعرها اینجا آمده‌اید اشتباه آمده‌اید و باید در خود سایت گنجور حاشیه بگذارید. نظرات بی‌ربط به این نوشته پاک می‌شوند.)